De gouden roos begint met een verhaal over een vuilnisman in Parijs. Dagelijks veegde hij de werkplaatsen van juweliers aan en zeefde hij uit het stof en vuil het goudslijpsel, totdat hij genoeg had verzameld om er een gouden roos van te laten maken. Het is het vertrekpunt voor Paustovski’s zoektocht naar het goudstof waaruit hij zelf zijn verhalen smeedde.

Onder de noemer ‘notities over het werk van een schrijver’ brengt Paustovski zijn persoonlijke literaire herinneringen en ervaringen in dit boek bijeen. Van de schrijvers die hem als voorbeeld dienden tot zijn vele reizen, en van de rijkdom van de Russische taal tot de invloed van de schilderkunst: Paustovski vertelt op een schitterende manier hoe zijn verhalen tot stand kwamen. Veelal onderweg – per stoomboot of op een open vrachtwagen – kwam hij in contact met de meest uiteenlopende figuren, die hem tot schrijven inspireerden.

De gouden roos vertelt het ‘verhaal van een schrijverschap’ en sluit aan bij het hoogtepunt van Paustovski’s oeuvre, het Verhaal van een leven. Het is even melancholiek en romantisch van toon.