De Vlaamse beweging heeft gedurende twee eeuwen haar stempel gedrukt op de geschiedenis van België en Vlaanderen. Wat begon als een cultureel initiatief in de letteren groeide uit tot een politieke massabeweging die de samenleving ingrijpend veranderde. De sporen van dat historische project zijn vandaag de dag nog duidelijk zichtbaar: van spellingregels tot de federale structuur van het land, van Nederlandstalig hoger onderwijs en regionale politieke partijen tot straatnamen en zwart-gele stoplichten.

Dit boek belicht de geschiedenis van die Vlaamse beweging via meer dan dertig uiteenlopende thema's. Het is een handzame synthese van de derde Encyclopedie van de Vlaamse beweging, een project dat zich uitstrekt over vijf jaar onderzoek door honderden onderzoekers, goed voor bijna vierduizend artikelen, die nu allemaal online te raadplegen zijn op de website www.encyclopedievlaamsebeweging.be.

Voor deze synthese op papier benaderen meer dan vijftig experts de Vlaamse beweging als een open en grillig debat, waarin meerstemmigheid de boventoon voert. Ze bespreken culturele disciplines en politieke families, analyseren moderne massamedia en traditionele machtscentra en koppelen lokale en regionale perspectieven aan een internationale dimensie. Dit boek biedt actuele inzichten over de kernthema's en legt nieuwe klemtonen, zoals gender, natuur en koloniale geschiedenis, die de klassieke benadering van het nationalismeonderzoek uitdagen.